Akademia Szwedzka zdecydowała, kto w 2023 r. został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Prestiżowe wyróżnienie otrzymał Norweg Jon Fosse - podał serwis Rp.pl.
W czwartek 5 października Akademia Szwedzka ogłosiła, komu przypadła Literacka Nagroda Nobla za 2023 rok - czytamy.
Wśród faworytów wymieniani byli Chinka, Rosjanka, Norweg, Australijczyk oraz Brytyjczyk. Ostatecznie Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury otrzymał Jon Fosse - napisano.
Ustanowiona na mocy testamentu Alfreda Nobla Nagroda Nobla w dziedzinie literatury jest przyznawana od 1901 roku. Do 2022 roku wyróżnienie przyznano 119 osobom - czytamy.
Nagrodę przyznaje składająca się z 18 członków Akademia Szwedzka, którą tworzą pisarze, poeci, filolodzy i historycy. Nad wyborem laureata pracuje Komitet Noblowski (w tym roku to sześć osób).
Nagroda Nobla w dziedzinie literatury jest uznawana za najbardziej prestiżowe wyróżnienie literackie na świecie. Nagrodę otrzymywali Polacy: Henryk Sienkiewicz (1905), Władysław Reymont (1924), Czesław Miłosz (1980), Wisława Szymborska (1996) oraz Olga Tokarczuk (2018). Laureatem był także Isaac Bashevis Singer (1978) - amerykański pisarz będący z pochodzenia polskim Żydem, tworzący głównie w języku jidysz.
Przed ogłoszeniem werdyktu Akademii Szwedzkiej swoich faworytów w sprawie Literackiej Nagrody Nobla mieli bukmacherzy. Duże szanse dawano chińskiej pisarce Can Xue (ur. 1953), która przeżyła dzieciństwo w czasach rewolucji kulturalnej - jej ojciec został uznany za prawicowca i wysłany do obozu reedukacji poprzez pracę, a matka została zesłana do pracy na wieś.
Wychowaniem Can Xue zajęła się babcia, która zmarła z głodu. Can pracowała w fabryce jako frezerka i szwaczka, nauczała angielskiego, założył własny zakład krawiecki. Książki przyniosły jej zaproszenia do Japonii i Stanów Zjednoczonych. Jej opus magnum jest "Ulica błota", a specjalnością - pisanie bez poprawek i dopisywanie kolejnych fragmentów. Główny motyw twórczości Can Xue stanowi chwiejność i ograniczoność ludzkiego umysłu - podano.
Wśród kandydatów wymieniana była też rosyjska autorka Ludmiła Ulicka (ur. 1943), krytyczka Kremla. Ulicka znana jest z powieści, które często skupiają się na relacjach osobistych. Dorastała w Moskwie, studiowała biologię na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym. Karierę literacką rozpoczęła w żydowskim teatrze dramatycznym.
W 1992 r. opublikowała powieść "Sonieczka", która we Francji została uznana za najlepszą książkę zagraniczną i przyniosła pisarce prestiżową francuską nagrodę Prix Médicis. Za wydaną w 2001 roku powieść "Przypadek doktora Kukockiego" jako pierwsza kobieta uhonorowana została Nagrodą Bookera.
25 lutego 2022 r. "Nowaja Gazieta" opublikowała oświadczenie Ulickiej pod tytułem "Ból. Strach. Wstyd" przeciwko napaści Rosji na Ukrainę. Ulicka należała także do sygnatariuszy apelu pisarzy do wszystkich mówiących po rosyjsku ludzi, aby szerzyli prawdę o wojnie - napisano w informacji.
Wśród faworytów do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury był też Jon Fosse (ur. 1959), norweski pisarz i dramaturg, uznany za jednego z najwybitniejszych współczesnych dramatopisarzy europejskich. Debiutował w 1983 roku powieścią "Czerwone, czarne". Jego pierwsza sztuka teatralna "I nigdy się nie rozłączymy" wystawiona została w 1994 r. Jest też autorem poezji, książek dla dzieci, esejów. W Polsce ukazały się lub były grane jego sztuki "Matka i Dziecko", „Noc śpiewa piosenki”, "Odwiedziny", "Letni dzień", "Syn" w przekładzie Haliny Thylwe - czytamy w serwisie.
Przed ogłoszeniem przez Akademię Szwedzką decyzji w sprawie literackiego Nobla wśród kandydatów do otrzymania nagrody wymieniani byli także brytyjski autor indyjskiego pochodzenia Salman Rushdie (ur. 1947) znany z tytułu "Szatańskie wersety" oraz australijski pisarz Gerald Murnane (ur. 1939), którego najgłośniejszym osiągnięciem jest powieść "The Plains" – podano dalej.
Kto jeszcze w 2023 r. mógł otrzymać Literacką Nagrodę Nobla? Agencja AFP pisała o rumuńskim autorze Mircei Cartarescu. Na giełdzie nazwisk byli też Węgrzy Peter Nadas i Laszlo Krasznahorkai, Albańczyk Ismail Kadare, kenijski pisarz Ngugi wa Thiong'o i Kanadyjka Margaret Atwood, a także Haruki Murakami i Michel Houellebecq – czytamy w podsumowaniu. (jmk)
Foto: TVN24 // TVN24.pl
Źródło: Rp.pl