Sukces w przypadku gospodarki obiegu zamkniętego możemy zdefiniować jako na tyle skuteczne, efektywne i stabilne kosztowo zarządzanie odpadami komunalnymi, że z 40 proc. z nich, w procesach recyklingu, powstają nowe produkty.
Mazurski trójkąt sukcesu w tym zakresie jest efektem współpracy mieszkańców, Mazurskiego Związku Międzygminnego – Gospodarka Odpadami oraz Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Spytkowo w gminie Giżycko. Prawidłowa segregacja odpadów u źródła, organizacja ich odbioru oraz samo zagospodarowanie w instalacji, tworzą w triumwiracie efektywny system, który zapewnia wysoki poziom recyklingu.
Polska i nasze samorządy płacą kary za zbyt małą ilość odpadów poddawanych recyklingowi. Ich średni poziom co najmniej od trzech lat drepcze w miejscu, osiągając 27 proc. przy wymaganych już w ub. roku 35 proc. W br. wymagania rosną o kolejne 10 proc. i wydaje się, że dzięki rozwojowi selektywnej zbiórki w tym odpadów biodegradowalnych ten próg zostanie osiągnięty. Bioodpady stanowią ok. 30 proc. całości tzw. strumienia i ich zamiana na produkt w postaci kompostu zapewni osiągnięcie wymaganych progów. Porażka oznaczać będzie wysokie kary finansowe.
Równie ważne są odpady surowcowe, z których recyklingowi w 2021 r. poddano w Polsce średnio ok. 11 proc., zaś w ZUOK Spytkowo aż 20 proc. Wyzwanie na 2025 r. wynosi co najmniej 55 proc., co oznacza, że musimy podtrzymywać efektywną pracę i funkcjonowanie systemu, rozwijając zwłaszcza selektywne pozyskiwanie bioodpadów, z których instalacja w Spytkowie wytwarza certyfikowany produkt nawozowy „Żyźniak”. Jest on sprzedawany rolnikom oraz przekazywany bezpłatnie mieszkańcom. Powstaje również z odpadów kuchennych, w tym pochodzenia zwierzęcego, np. resztek posiłków. Ważnym dla mieszkańców aspektem jest brak konieczności stosowania worków na śmieci – odpady bio powinny być wrzucane do pojemników luzem.
Efektywna selektywna zbiórka i przetwarzanie odpadów na produkt spowodowała, że od 2020 r. nie wzrosły w ZUOK koszty ich zagospodarowania. Występująca inflacja została zniwelowana oszczędnościami i nowymi przychodami z wytwarzanych produktów i surowców. Dlatego też ważne jest dla nas, by odwiedzający nasz region turyści i żeglarze nie zaśmiecali jezior, tylko pozbywali się swoich odpadów zgodnie z zasadami. Jest to warunkiem naszego wspólnego sukcesu w tworzeniu i wdrażaniu gospodarki odpadami w systemie obiegu zamkniętego.
Mariusz Piasecki, Prezes Zarządu
ZUOK Spytkowo Sp. z o.o.