Inwestowanie w zrównoważony rozwój miast, między innymi w transformację energetyczną czy zeroemisyjny transport, oznacza miliardowe wydatki. - To gigantyczny proces, który wymaga szczegółowego zaplanowania - podkreślił Wojciech Racięcki z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
W ramach konferencji PRECOP 28 (Katowice, 5-6 października 2023 r.), która przygotowała rekomendacje na COP 28 (światowe forum pracujące nad wspólną polityką przeciwdziałania zmianom klimatu), jedna z debat poświęcona była zrównoważonemu rozwojowi miast. Jej uczestnicy dzielili się doświadczeniami w zakresie dostosowania infrastruktury oraz modeli funkcjonowania miast do nowych uwarunkowań klimatycznych - poinformował Portalsamorzadowy.pl
Ważna część dyskusji dotyczyła przygotowania inwestycji w transformację energetyczną, tereny zielone, zeroemisyjny transport czy efektywne energetycznie budownictwo na terenach miejskich.
Poza funduszami unijnymi, dotacjami rządowymi, instrumentami dłużnymi oferowanymi przez banki i oczywiście środkami własnymi samorządów są też różnego rodzaju narzędzia wspierania tego rodzaju projektów, między innymi przez takie instytucje, jak Polski Fundusz Rozwoju (PFR) czy Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) - czytamy w treści.
Jak podkreślał Wojciech Racięcki, dyrektor Działu Rozwoju Innowacyjnych Metod Zarządzania Programami w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, zanim uruchomione zostaną środki - między innymi z NCBR - na realizację takich przedsięwzięć, najpierw trzeba bardzo szczegółowo zaplanować wdrażanie całego gigantycznego procesu tych zmian.
- Dlatego tworzymy w wybranych gminach tak zwane demonstratory nowych technologii sprzyjających zrównoważonemu rozwojowi miast, aby pokazywać samorządowcom, na czym polega funkcjonowanie tych nowych rozwiązań - mówił Wojciech Racięcki.
- Pamiętajmy zarazem, że mówimy o miliardach złotych, które wcześniej czy później zostaną wydane w Polsce, między innymi na wdrażanie tychże technologii. Wciąż jednak nie mamy całościowego planu realizacji tego typu przedsięwzięć, których poziom skomplikowania właśnie na terenach zurbanizowanych jest bardzo wysoki - wskazywał przedstawiciel NCBR.
Dodał, że Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wspólnie z pięcioma miastami (Warszawą, Łodzią, Wrocławiem, Krakowem i Rzeszowem) przygotowuje plan obejmujący między innymi przedsięwzięcia związane z transformacją w kierunku zielonego ładu.
- Są to rozwiązania w znacznym stopniu resetujące obecny model gospodarki. Realizujemy więc projekt zaplanowania miasta przyszłości w jego docelowej formule. Jednak przede wszystkim ma to być bardzo pomocne narzędzie dla samorządów w takim właśnie planowaniu rozwoju swoich miast - tłumaczył dyrektor Racięcki.
Zaznaczył, że powstające narzędzie pozwoli przeprowadzać rzetelne, miarodajne finansowe i technologiczne symulacje różnych scenariuszy transformacji, uwzględniające różne aspekty funkcjonowania danego miasta, na przykład transport, całą energetykę, w tym między innymi ciepłownictwo - wskazano.
Projekt realizowany przez NCBR wspólnie ze wspomnianym konsorcjum pięciu miast (Kraków jest jego liderem) nosi nazwę NEEST (skrót z ang. NetZero Emission and Environmentally Sustainable Territories) i realizowany jest w ramach międzynarodowej inicjatywy Climate Neutral and Smart Cities Mission.
Pilotażowy projekt NEEST ma wypracować uniwersalne modele przeprowadzania kompleksowej i akceptowalnej lokalnie modernizacji budynków oraz całych dzielnic (na przykład model techniczny, model finansowania, model partycypacji społecznej), które będą mogły zostać wykorzystywane przez inne polskie i europejskie miasta.
- W takim planowaniu modelu transformacji trzeba odpowiedzieć na ogromną liczbę pytań, chociażby rozstrzygając, czy energia cieplna dla miasta być wytwarzana w sposób scentralizowany, czy tylko w poszczególnych budynkach, a może po części należy zastosować obie metody. Ile ciepła magazynować, a ile wykorzystywać na bieżąco? - podawał przykłady Wojciech Racięcki.
Zwracał także uwagę na konieczność rozstrzygnięcia podobnych dylematów związanych z transportem, który w niedalekiej przyszłości stanie się kolejnym pokaźnym zasobem energetycznym. - Jak będą ładowane samochody elektryczne - w pracy, w domu, pół na pół? - zastanawiał się.
- Stąd tak ważne jest określenie proporcji wprowadzania nowych technologii w strukturze miasta, biorąc pod uwagę rożne aspekty, w tym również demograficzne, między innymi związane ze starzeniem się społeczeństwa - zaznaczył dyrektor Racięcki.
- Myślę, że projekt NEEST będzie miał bardzo duży wpływ na przyszłą transformację wielu miast. Jako NCBR przygotujemy w ramach tego projektu model analityczny, czyli narzędzie symulujące różne warianty rozwoju miast. Natomiast uczestniczące w konsorcjum miasta opracują zasady praktycznego wdrażania tych wariantów, między innymi od strony prawnej, legislacyjnej, organizacyjnej i środowiskowej - podsumował Wojciech Racięcki. (jmk)
Foto: Izolacje // MRiT
Źródło: Portalsamorzadowy.pl