Polski ustawodawca wprowadził nowelizację do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. poz. 2123), przewidującą wprowadzenie obowiązku publikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej (art. 27c ustawy o CIT). Dotychczas taki obowiązek wprowadzony został w dwóch krajach: Wielkiej Brytanii oraz Australii.
Obowiązek ten przewiduje konieczność publicznego ujawnienia wielu szczegółów dotyczących rozliczeń podatkowych przedsiębiorstwa, a brak jego wypełnienia obarczony jest wysokimi karami pieniężnymi. Celem wprowadzenia przepisów jest zwiększenie transparentności rozliczeń podatkowych dużych podmiotów oraz umożliwienie publicznej oceny stosowanej przez te podmioty strategii podatkowej.
Kogo dotyczy obowiązek?
Obowiązek publicznego ujawnienia strategii podatkowej dotyczy podmiotów określonych w art. 27b ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o CIT, czyli podmiotów których indywidualne dane są obecnie ujawniane. Są to w szczególności podatkowe grupy kapitałowe, bez względu na wartość przychodów, oraz podatnicy, których dane podatkowe już są ujawniane publicznie przez Ministerstwo. W szczególności są to podatnicy o przychodach powyżej 50 mln euro, czyli biorąc pod uwagę dotychczasowe dane będzie to ponad 2 800 podmiotów.
Zakres ujawnionych informacji
Informacje o strategii podatkowej należy ujawniać z uwzględnieniem charakteru, rodzaju oraz rozmiaru prowadzonej działalności. Ustawa nie precyzuje jak powinna wyglądać taka informacja, niemniej wskazuje elementy jakie powinna zawierać.
Informacja o procedurach i procesach podatnika w zakresie zarządzania wykonywaniem obowiązków związanych z prawem podatkowym oraz wykonaniem przepisów. Ponadto ujawnić należy informację o dobrowolnych formach współpracy z organami Krajowej Administracji Skarbowej.
Kolejnym elementem jest informacja o realizacji przez podatnika obowiązków podatkowych w Polsce oraz o liczbie przekazanych Szefowi KAS informacji o schematach podatkowych.
Istotnym elementem strategii podatkowej będzie ujawnienie informacji o transakcjach z podmiotami powiązanymi, których wartość przekracza 5% sumy bilansowej aktywów, ustalonych na podstawie ostatniego sprawozdania finansowego spółki. Dodatkowo należy ujawnić informacje o działalnościach restrukturyzacyjnych, które mogą mieć wpływ na zobowiązania podatkowe w Polsce.
Biorąc pod uwagę znaczenie interpretacji podatkowych przy ustalaniu strategii podatkowej, jednym z obowiązkowych elementów będzie ujawnienie złożonych przez podatnika wniosków o interpretacje podatkowe, wiążące informacje stawkowe czy wiążące informacje akcyzowe.
W strategii podatkowej będzie musiała się znaleźć informacja w zakresie współpracy z podmiotami z rajów podatkowych oraz państw stosujących szkodliwą konkurencję.
Podsumowując w zakresie ujawnienia powyższych informacji największym wyzwaniem wydaje się takie ujawnienie, aby z jednej strony wypełnić ustawowe obowiązki i wskazać informacje zgodne z prawdą, a z drugiej strony nie narazić się na zarzuty stosowania optymalizacji, które mogą wpłynąć na ogólne postrzeganie przedsiębiorstwa.
Miejsce i termin ujawnienia informacji
Informację o strategii podatkowej należy ujawnić na stronie internetowej, w języku polskim. Informację o stronie internetowej należy złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Ustawodawca nie precyzuje w jakim miejscu na stronie powinna zostać ujawniona informacja, przez co daje podatnikowi w tym zakresie swobodę. Ponadto ustawodawca nie precyzuje jakie kroki powinien podjąć podatnik posiadający kilka stron internetowych. Wydaje się, że w takim przypadku obowiązek będzie wypełniony przy umieszczeniu informacji na głównej stronie, albo na którejkolwiek innej.
Przepisy o raportowaniu strategii podatkowych weszły w życie 1 stycznia 2021 r. Obowiązek ujawnienia strategii podatkowej powinien zostać wypełniony w terminie 12 miesięcy od końca roku podatkowego. Co do zasady więc pierwsze raportowanie strategii podatkowej na stronie internetowej powinno nastąpić do końca 2022 r. Niemniej w praktyce pojawiły się wątpliwości, które dodatkowo zostały potwierdzone przez Ministerstwo Finansów. Dotyczą one raportowania za 2020 r. do końca 2021 r. Ministerstwo stoi na stanowisku, że taką informacje będzie trzeba złożyć, jednak doradcy podatkowi nie są tacy zgodni, zwłaszcza biorąc pod uwagę treść nowych przepisów oraz zasadę niedziałania prawa wstecz. Najbliższe dni powinny przynieść oficjalne rozstrzygnięcie w tym temacie.
Sankcje
Przepisy o informacji o realizowanej strategii podatkowej są bardzo ogólne. W praktyce wielu podatników ograniczy się zapewne do minimum treści celem wypełnienia ustawowych obowiązków, tym bardziej że na chwilę obecną Ministerstwo nie przewiduje żadnego wiążącego wzoru takiej informacji. Niemniej kary za brak wykonania ustawowych obowiązków są już bardzo konkretne i czytelne dla podatników. W przypadku niewykonania obowiązkowego przekazania informacji do naczelnika urzędu skarbowego o stronie internetowej na podatnika może zostać na nałożona kara w wysokości do 250 000 zł. Warto wskazać, że Polska będzie trzecim po Wielkiej Brytanii i Australii państwem, które zmuszać będzie podatników do ujawniania strategii podatkowych. Niemniej w pozostałych krajach kary za brak ujawnienia informacji nie są tak dotkliwe jak w Polsce.
Robert Nogacki, radca prawny