Po śmierci bliskiej osoby rozpoczyna się postępowanie spadkowe, które w trudnym, dla spadkobierców czasie, wymaga podjęcia odpowiednich kroków prawnych. Kodeks cywilny umożliwia przyjęcie lub odrzucenie spadku – po to, by nie odpowiadać za długi spadkowe zmarłego. Są jednak sytuacje, kiedy nie można odrzucić spadku lub jest to utrudnione - opisano w serwisach Gazetaprawna.pl i Vindicat.pl
Spadkobierca może złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem lub przed notariuszem, a w odniesieniu do osób mieszkających za granicą - również we właściwym terytorialnie urzędzie konsularnym. Dopuszcza się zarówno formę ustną jak i pisemną z podpisem urzędowo poświadczonym - napisano.
Oświadczenie o odrzuceniu spadku powinno w swojej treści zawierać takie informacje jak:
- dane spadkodawcy w postaci imienia, nazwiska, daty i miejsca śmierci oraz ostatniego miejsca zamieszkania (jeśli spadkobierca jest w posiadaniu takiej informacji),
- tytuł powołania do spadku
- oraz treść oświadczenia zawierająca stwierdzenie odrzucenia spadku.
Termin na złożenie oświadczenia dla spadkobierców testamentowych rozpoczyna swój bieg wraz z dniem ogłoszenia treści testamentu. Gdy nie sporządzono testamentu, za dzień powołania do spadku przyjmuje się dzień, w którym spadkobierca dowiedział się o śmierci spadkodawcy lub odrzuceniu spadku przez jego poprzedników w linii dziedziczenia - wskazano.
Jak wskazała Brzozowa, dalsi spadkobiercy powinni więc złożyć oświadczenie we właściwym momencie. Oświadczenie przedwczesne nie wywoła skutków prawnych. Co istotne, ustawodawca przewiduje, że spadkobierca powołany do spadku zarówno z testamentu i z mocy ustawy, ma możliwość odrzucenia spadku z testamentu, i przejęcia jako spadkobierca ustawowy - czytamy.
Odrzucenie spadku to działanie, przez które osoba powołana do spadku decyduje się na świadomy akt odmowy przyjęcia dziedziczenia. Może to wynikać z różnych powodów, zarówno praktycznych, jak i prawnych. Odrzucenie spadku ma istotne konsekwencje i powinno być dokładnie rozważane przez spadkobiercę - napisano dalej.
Jeżeli spadek obejmuje długi, a spadkobierca nie chce ich przejmować, może zdecydować się na odrzucenie spadku. Odrzucenie spadku pozwala uniknąć odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego - zaznaczono w treści
Jeśli spadkobierca podejrzewa, że spadek może być obciążony trudnymi do rozwiązania problemami, takimi jak sądy o spadek, długi lub nieruchomości obarczone sporami, może zdecydować się na odrzucenie spadku, aby uniknąć potencjalnych trudności - wskazano.
Dziedziczenie wiąże się z pewnymi zobowiązaniami, w tym finansowymi. Odrzucenie spadku pozwala na uniknięcie ewentualnych kłopotów prawnych i finansowych związanych z dziedziczeniem.
W niektórych przypadkach spadkobierca może po prostu nie być zainteresowany spadkiem - podkreślono.
Oświadczenie o odrzuceniu spadku powinno zostać złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca uzyskał informację o tytule powołania do spadku.
- Termin zostanie zachowany również, gdy spadkobierca zwróci się do sądu z wnioskiem o odebranie takiego oświadczenia – mówiła Emilia Brzozowa prawniczka w APM Poniatowska-Maj Kancelaria Prawna sp. k.
- Oświadczenie o odrzuceniu spadku co do zasady nie może zostać odwołane. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia możliwe jest w przypadku złożenia go pod wpływem błędu lub groźby – dodała prawniczka.
Termin na złożenie oświadczenia dla spadkobierców testamentowych rozpoczyna swój bieg wraz z dniem ogłoszenia treści testamentu. Gdy nie sporządzono testamentu, za dzień powołania do spadku przyjmuje się dzień, w którym spadkobierca dowiedział się o śmierci spadkodawcy lub odrzuceniu spadku przez jego poprzedników w linii dziedziczenia.
Jak wskazała Brzozowa, dalsi spadkobiercy powinni więc złożyć oświadczenie we właściwym momencie. Oświadczenie przedwczesne nie wywoła skutków prawnych. Co istotne, ustawodawca przewiduje, że spadkobierca powołany do spadku zarówno z testamentu i z mocy ustawy, ma możliwość odrzucenia spadku z testamentu, i przejęcia jako spadkobierca ustawowy - podano.
Uprawnienie do odrzucenia spadku podlega jednak pewnym ograniczeniom.
- Przede wszystkim oświadczenie o odrzuceniu spadku składane jest już po śmierci spadkodawcy (gdy spadkobierca uzyskał informację o powołaniu do spadku, które wynika z pozostawionego testamentu lub ustawy) – podkreśliła Brzozowa.
- Nie należy mylić też tej instytucji z zrzeczeniem się dziedziczenia – czyli umową zawieraną pomiędzy spadkobiercą i spadkodawcą jeszcze za jego życia. I dodaje, że oświadczenie składane jest w imieniu własnym, a odrzucony spadek przekazywany jest zgodnie z ustawową kolejnością dziedziczenia pozostałym spadkobiercom. Jeżeli oświadczenie o odrzuceniu spadku składane jest przez pełnomocnika, umocowanie w postaci pełnomocnictwa powinno zostać udzielone z podpisem urzędowo poświadczonym. Zgodnie z art. 1024 Kodeksu cywilnego, jeżeli odrzucenie nastąpiło z pokrzywdzeniem wierzycieli spadkobiercy, mogą oni żądać uznania oświadczenia za bezskuteczne w stosunku do nich.
Termin na zgłoszenie żądania wynosi 6 miesięcy od chwili, w której wierzyciel uzyskał informację o odrzuceniu spadku, jednak nie później niż przed upływem 3 lat od złożenia przedmiotowego oświadczenia - czytamy w informacji.
Co do zasady spadkobiercy nie mogą odrzucić spadku częściowo. Wyjątek stanowi art. 1014 § 1 i 2 Kc, czyli sytuacja, w której następuje odrzucenie lub przyjęcie udziału spadkowego przypadającego z tytułu podstawienia i jest to niezależne od przyjęcia lub odrzucenia udziału z innego tytułu oraz gdy udział przypada z tytułu przyrostu. Dopuszczalne jest jego odrzucenie bądź przyjęcie przy jednoczesnym przyjęciu udziału wynikającego z tytułu powołania – wskazano w treści.
Jeżeli powołany spadkobierca nie złoży oświadczenia w ustawowym terminie, będzie to jednoznaczne z przyjęciem spadku wraz z dobrodziejstwem inwentarza, czyli z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkodawcy, które wchodzą do spadku; spadkobierca odpowiada za długi wyłącznie do wysokości wartości odziedziczonych aktywów - wyjaśniono.
Niezależnie od powyższej sytuacji, warto wskazać, iż spadkobierca powinien rozważyć odrzucenie albo przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, gdy nie zna sytuacji majątkowej spadkodawcy, a istnieje przypuszczenie, że w skład majątku wchodzą zarówno aktywa jak i pasywa w nieznanej wysokości, zobowiązania wobec osób trzecich – stwierdzono podsumowaniu. (jmk)
Foto: Vindicat //
Źródło: Gazetaprawna.pl / Vindicat.pl /