Na ostatnim posiedzeniu Sejm uchwalił przepisy, które odczują miliony Polaków, w tym wielu przedsiębiorców. Wprowadził wyższy limit zużycia prądu w zamrożonej cenie, system kaucyjny, zakazał sprzedaży młodzieży energetyków, poszerzył grupę uprawnionych do darmowych leków, zmienił zasady amortyzacji budynków, a także poszukiwania skarbów – podał serwis Businessinsider.com.pl
W czwartek 13 lipca br. posłowie uchwalili 25 ustaw. Dotyczą one przedsiębiorców, osób starszych, rodziców, pracowników sektora energetycznego, rolników, płacących rachunki za prąd czy lokalnych społeczności. Do kilku ustaw dodano kontrowersyjne zapisy. Omówiono 13 najważniejszych zmian, którymi teraz zajmie się Senat – czytamy w informacji.
Sejm przez aklamację przyjął też uchwałę w sprawie oddania hołdu mieszkańcom polskich wsi w 80. rocznicę niemieckiego mordu w Michniowie. Sejm przyjął urlopy i odprawy dla zatrudnionych w energetyce i górnictwie. Zwiększył limit zużycia prądu z 2000 kWh do 3000 kWh dla gospodarstw domowych, objęty zamrożeniem cen
Posłowie przegłosowali też przepisy, które nie pozwolą lokalnym społecznościowym wypowiedzieć się w sprawie strategicznych inwestycji – czytamy w informacji.
Na ostatnim posiedzeniu posłowie przyjęli korzystne rozwiązania dotyczące kosztów prądu, w tym dla gospodarstw domowych. Są one zawarte w uchwalonej nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej. Nowe przepisy zakładają zwiększenie limitu zużycia prądu, który jest objęty zamrożeniem cen.
Roczny limit (do wykorzystania w 2023 r.) zwiększy się z:
2000 kWh do 3000 kWh — dla gospodarstw domowych,
2600 kWh do 3600 kWh — dla gospodarstw domowych, w których znajduje się osoba z niepełnosprawnością,
3000 kWh do 4000 kWh — dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny oraz osób, które prowadzą gospodarstwa rolne.
Jednocześnie od 1 października 2023 r. obniżona zostanie cena maksymalna na energię dla niektórych odbiorców. Kwota ta zostanie zmniejszona z 785 zł/MWh do 693 zł/MWh i obejmie:
samorządy, małe i średnie przedsiębiorstwa, wrażliwe podmioty użyteczności publicznej, w tym np. szpitale, szkoły, przedszkola, żłobki, noclegownie i placówki opieki nad osobami niepełnosprawnymi – wskazał serwis.
Łącznie zmiany te będą kosztować 3,06 mld zł i będą finansowane z tzw. funduszu covidowego. Obniżkę cen prądu dla obywateli mają częściowo sfinansować duże spółki węglowe. Zapłacą one składkę solidarnościową od nadzwyczajnych zysków uzyskanych w 2022 r. Dochody z tego tytułu wyniosą 2 mld zł i trafią ostatecznie do funduszu covidowego. Teraz nowelizacją zajmie się Senat.
Sejm poszerzył też grupę osób uprawnionych do bezpłatnych leków o dzieci do 18 lat i seniorów powyżej 65 lat. Ponadto rozszerzona zostanie lista leków z Programu 75 plus — z ponad 2 tys. do 4 tys. pozycji.
Katalog bezpłatnych produktów zostanie rozszerzony i ogłoszony w obwieszczeniu refundacyjnym, oddzielnie dla seniorów i dzieci. Teraz nowelizacją zajmie się Senat.
Szpitalne oddziały geriatryczne wskazane w wojewódzkim planie, nowe placówki — centra zdrowia 75 plus oraz podstawowa opieka zdrowotna mają pozwolić seniorom zachować możliwie największą sprawność i samodzielność. Takie rozwiązania przewiduje uchwalony przez Sejm zgłoszona przez prezydenta ustawa o szczególnej opiece geriatrycznej. Centra mają powstać w ciągu pięciu lat od wejścia w życie przepisów, czyli do stycznia 2029 r. Ustawa określa też minimalne standardy łącznej liczby łóżek w oddziałach geriatrycznych i standardy dotyczące minimalnej i maksymalnej liczby osób zamieszkujących obszar działania centrum.
Osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji otrzymają 49 proc. ulgę przy zakupie biletów miesięcznych na przejazdy koleją i publicznym transportem autobusowym. Takie rozwiązanie przewiduje nowelizacja Ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. Posłowie uchwalili ją na ostatnim posiedzeniu Sejmu.
Obecnie osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji mają prawo do 49-proc. zniżki, ale tylko przy zakupie biletów jednorazowych. Ulga na bilety miesięczne (93 proc.) przysługuje tylko niewidomym niezdolnym do egzystencji. Sejmowa komisja ds. petycji uznała, że takie rozróżnienie nie jest uzasadnione i zdecydowała o wniesieniu omawianego projektu (na podstawie petycji BKSP-145-592/22).
Niezdolni do samodzielnej egzystencji to m.in. osoby całkowicie niezdolne do pracy albo posiadające znaczny stopień niepełnosprawności. Nowe przepisy trafią teraz do Senatu.
Posłowie uchwalili też w ekspresowym tempie zakaz sprzedaży energetyków, czyli napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny, osobom poniżej 18. roku życia. Nie poparli zakazu ich reklamy, ale wskazali, jak ma być oznakowane opakowanie. Za nieprzestrzeganie przepisów będą groziły wysokie kary. Za złamanie zakazu sprzedaży energetyków nieletnim będzie grozić grzywna w wysokości do 2 tys. zł.
Za nieoznaczenie puszek z napojem energetycznym lub oznaczenie niespełniające wymogów ustawy będzie groziła grzywna w wysokości do 200 tys. zł albo kara ograniczenia wolności, albo obie kary łącznie. Teraz nowelizacją zajmie się Senat.
Sejm przyjął też ustawę o osłonach socjalnych dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego. Przepisy te mają złagodzić skutki transformacji energetycznej wynikającej z redukcji emisji CO2 do 2050 r. oraz z tzw. Europejskiego Zielonego Ładu. W tym celu przedstawiciele rządu, spółek energetycznych i górniczych oraz związków zawodowych podpisali umowę społeczną dotyczącą sektora elektroenergetycznego i górnictwa węgla brunatnego. Nowa ustawa realizuje założenia tej umowy.
W okresie wyłączania jednostek wytwórczych w sektorze energetyki oraz w czasie systemowej redukcji, ograniczenia lub zakończenia wydobycia węgla brunatnego (w związku z transformacją) pracownicy obu wspomnianych branż będą mogli korzystać z:
urlopu energetycznego i urlopu górniczego w wymiarze do czterech lat (mają być udzielane pracownikom, jeśli skorzystanie z nich pozwoli im nabyć prawo do emerytury);
świadczenia socjalnego w okresie korzystania z urlopu energetycznego i górniczego (w wysokości 80 proc. miesięcznej pensji obliczanej jak wynagrodzenie urlopowe);
jednorazowej odprawy pieniężnej w wysokości 12-krotności miesięcznego wynagrodzenia pracownika obliczanego jak wynagrodzenie za urlop (która będzie przyznawana pod warunkiem rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę na mocy porozumienia stron).
Wypłata świadczeń socjalnych ma następować maksymalnie do 31 grudnia 2053 r., a jednorazowych odpraw – do 31 grudnia 2049 r.
Omawiane rozwiązania będą obejmować pracowników:
przedsiębiorstw energetycznych lub ich oznaczonych części,
spółek przedsiębiorstw energetycznych,
przedsiębiorstw górniczych węgla brunatnego lub ich oznaczonych części,
spółek przedsiębiorstw górniczych węgla brunatnego. Teraz nowelizacją zajmie się Senat.
Od stycznia 2025 r., czyli już za niecałe półtora roku, ma być wprowadzona kaucja w wysokości 50 gr na jednorazowe butelki z plastiku do 3 litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 l oraz metalowe puszki do 1 l. By odzyskać kaucję, puste opakowania będzie trzeba oddać do sklepu. Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych, będą obowiązkowo odbierać puste opakowania, a te o mniejszej powierzchni — dobrowolnie.
Ustawa wprowadza też obowiązkowe poziomy selektywnego zbierania. Są one jednakowe dla wszystkich opakowań objętych systemem kaucyjnym. W 2025 r. mają wynieść 77 proc., w 2026 r. — 81 proc, w 2027 r. — 84 proc., w 2028 r. — 87 proc., a w 2029 r. i kolejnych latach — 90 proc. Teraz ustawa trafi do Senatu.
W czwartek Sejm uchwalił ustawę o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych z kontrowersyjną poprawką PiS dotycząca rynku aptecznego. Zgodnie z ustawą Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE) będzie mogła ubezpieczać firmy działające w Ukrainie, co jest dla polskich firm bardzo ważne. KUKE dotychczas nie mogła ubezpieczać firm, które podejmowały działalność w tym kraju ze względu na analizę ryzyka.
W trakcie prac w Sejmie Andrzej Gawęda, poseł PiS, zgłosił jednak do ustawy kontrowersyjną poprawkę dotyczący aptek niemający nic wspólnego z przedmiotem ustawy. Zwiększa ona kontrolę antykoncentracyjną w sieciach aptek. Chodzi o uszczelnienie zasady "Apteka dla aptekarza". Teraz nowelizacją zajmie się Senat.
Poszukiwania przy użyciu np. wykrywacza metali będzie mogła prowadzić tylko osoba pełnoletnia, pod warunkiem posiadania zgody właściciela i posiadacza nieruchomości oraz po zgłoszeniu poszukiwań do rejestru, który będzie prowadziło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zgłoszenia mają być dokonywane elektronicznie, za pośrednictwem aplikacji mobilnej. Z kolei poszukiwania na obszarach morskich RP będzie można prowadzić tylko na podstawie pozwolenia dyrektora urzędu morskiego
Takie rozwiązania przewiduje nowelizacja ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, którą na ostatnim posiedzeniu uchwalił Sejm. Prowadzenie poszukiwań bez zgłoszenia będzie podlegało karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat dwóch.
Jeśli poszukujący znajdzie przedmiot, który może być zabytkiem, to będzie musiał niezwłocznie zawiadomić o tym wojewódzkiego konserwatora zabytków. W ciągu sześciu dni od wspomnianego zawiadomienia konserwator będzie musiał dokonać oględzin znalezionego przedmiotu i miejsca jego znalezienia. Zabronione będą poszukiwania na obszarze m.in.
zabytków wpisanych do rejestru lub ujętych w ewidencji zabytków (i na obszarze 10 m od tych obiektów);
parków kulturowych;
cmentarzy, mogił i grobów wojennych oraz miejsc kaźni;
pomników zagłady i ich stref ochronnych.
Za znalezienie zabytku o szczególnej wartości może być przyznana nagroda do wysokości 25-krotności przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego roku (w tym roku byłoby to 138,5 tys. zł). W szczególnych przypadkach wartość ta mogłaby być podwyższana do 30-krotności przeciętnej płacy (166,2 tys. zł). Nowelizacja trafi teraz do Senatu.
Posłowie uchwalili też nowelizację, która sprawi, że inwestycje będą uznawane za strategiczne bez konsultacji z okolicznymi mieszkańcami czy właścicielami gruntów, a także w sposób uniemożliwiający odwołanie się od takiej decyzji do sądu. Chodzi o Ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw. Obejmie ona m.in.: budowę dróg, linii kolejowych, lotnisk.
Posłowie uchwalili też nowelizację, która sprawi, że inwestycje będą uznawane za strategiczne bez konsultacji z okolicznymi mieszkańcami czy właścicielami gruntów, a także w sposób uniemożliwiający odwołanie się od takiej decyzji do sądu. Chodzi o Ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw. Obejmie ona m.in.: budowę dróg, linii kolejowych, lotnisk. Posłowie przyjęli ostatecznie nowelizację ustawy o podatku rolnym. Chodzi o nowelizację z 26 maja 2023 r.
Zmiana polega na tym, że podatnicy podatku rolnego – osoby fizyczne i rolnicze spółdzielnie produkcyjne – będą mogli zdecydować o przekazaniu 1,5 proc. swojego należnego podatku rolnego jednemu z trzech podmiotów:
— związkowi zawodowemu rolników indywidualnych,
— związkowi rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub
— Krajowemu Związkowi Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.
Pieniądze związkom będą przekazywały gminne organy podatkowe (wójt, burmistrz, prezydent miasta), właściwe ze względu na miejsce położenia gruntów. Konieczny będzie wniosek podatnika. Rolnicy będą wskazywali w nim konkretną organizację — numer wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wniosek będą składać do 15 marca. Warunkiem przekazania pieniędzy będzie zapłata w pełnej wysokości podatku należnego.
Związki, do których będą mogły trafić pieniądze, też będą musiały spełnić warunki określone w nowelizacji. Przykładowo, muszą być wpisane w KRS od 6 lat i zrzeszać określoną liczbę członków.
Senatorowie chcieli rozszerzyć możliwość przekazania 1,5 proc. podatku na wszystkich podatników podatku rolnego, a więc również osoby prawne, jednostki organizacyjne, a także spółki nieposiadające osobowości prawnej. Posłowie nie zgodzili się na to.
Dodajmy, że gminy mają dostawać zwrot z budżetu państwa z tytułu utraconych wpływów z podatku rolnego. Może chodzić o kwotę ok. 20-24 mln zł rocznie. Tyle pieniędzy może bowiem trafić do związków rolniczych z 1,5 proc. podatku rolnego.
Część samorządów krytykowało uchwalone dziś przepisy. Jak informowało prawo.pl, organizacje samorządowe wskazywały m.in., że podobnego "odpisu" podatkowego nie ma w innych opłatach i podatkach lokalnych. Organizacje wskazywały więc, że wprowadzenie takiego mechanizmu w jednym podatku będzie nieuzasadnionym przywilejem nadanym rolnikom i ich samorządnym organizacjom w systemie podatków lokalnych.
Inni samorządowcy wskazywali, że nie będzie kontroli nad środkami, które trafią do związków – czytamy w informacji.
Sejm przegłosował poselski projekt nowelizacji ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Ustawa wprowadza dopłatę ryczałtową dla gospodarstw o powierzchni od 1 ha do 5 ha, która zastąpi wszystkie inne rodzaje płatności bezpośrednich, w tym ekoschematy. Głównie gospodarstwa rodzinne otrzymają 225 euro dopłaty do hektara (ok. 990 zł). Rolnik będzie miał do wyboru taki ryczałt lub będzie mógł zrealizować ekoschemat, za który przysługują wyższe dopłaty. Dopłaty dla małych gospodarstw przysługiwać będą rolnikom, którzy już złożyli wnioski o przyznanie takich płatności na 2023 r. i tylko jeżeli uzyskiwali wsparcie w poprzednim roku (lub są następcami prawnymi takich rolników).
Sejm przegłosował poselski projekt nowelizacji ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Ustawa wprowadza dopłatę ryczałtową dla gospodarstw o powierzchni od 1 ha do 5 ha, która zastąpi wszystkie inne rodzaje płatności bezpośrednich, w tym ekoschematy. Głównie gospodarstwa rodzinne otrzymają 225 euro dopłaty do hektara (ok. 990 zł). Rolnik będzie miał do wyboru taki ryczałt lub będzie mógł zrealizować ekoschemat, za który przysługują wyższe dopłaty. Dopłaty dla małych gospodarstw przysługiwać będą rolnikom, którzy już złożyli wnioski o przyznanie takich płatności na 2023 r. i tylko jeżeli uzyskiwali wsparcie w poprzednim roku (lub są następcami prawnymi takich rolników).
Posłowie uchwalili też zmiany w PIT i CIT dotyczące amortyzacji budynków i budowli niemieszkalnych. Dziś okres amortyzacji dla tych nieruchomości wynosi 40 lat. Posłowie zdecydowali o skróceniu go do 5 lub 10 lat w zależności od stopy bezrobocia w powiecie, na którego terenie działa przedsiębiorca - wskazano w treści.
Chodzi o pomoc dla firm z mniejszych miejscowości, tzw. Polski powiatowej. Skorzystać na zmianach mają mikro, mali i średni przedsiębiorcy prowadzący działalność w gminach o wysokim wskaźniku bezrobocia, będących jednocześnie gminami o niskim dochodzie w przeliczeniu na mieszkańca.
Zmiany są korzystne dla podatników, którzy wytwarzają (budują) określone środki trwałe – budynki i budowle niemieszkalne. Jeśli będą one znajdowały się na obszarze gminy zlokalizowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi:
— od 150 proc. do 200 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju — okres amortyzacji będzie wynosił nie mniej niż 10 lat,
— powyżej 200 przeciętnej stopy bezrobocia w kraju — okres amortyzacji nie będzie mógł być krótszy niż 5 lat.
To, czy warunki dla danego środka trwałego zostały spełnione, będzie ustalane na dzień, w którym wystąpi jedno ze zdarzeń:
— uprawomocni się decyzja o pozwoleniu na budowę;
— upłynie termin na wniesienie sprzeciwu wobec dokonanego zgłoszenia budowy albo wydane zostanie zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia takiego sprzeciwu;
— środek trwały zostanie po raz pierwszy wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych — w przypadku gdy budowa tego środka trwałego nie wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy lub z innych przyczyn nie doszło do wydania takiej decyzji, albo dokonania takiego zgłoszenia. Zmiany mają wejść w życie od 1 stycznia 2024 r.
Sejm przyjął ustawę o rewitalizacji rzeki Odry. Zgodnie z nią rząd przeznaczy ponad 1 mld 114 mln zł na rewitalizację dorzecza rzeki Odry. Pieniądze te mają być przeznaczone na m.in. renaturyzację i budowę piętrzeń wodnych, budowę i modernizację oczyszczalni ścieków. Usprawnione zostaną procedury administracyjne dla tych inwestycji - napisano dalej.
Ustawa powołuje też Inspekcję Wodną, która będzie miała uprawniania do czopowania nielegalnych przepustów, prowadzenia doraźnych kontroli, zawieszania stosowania pozwoleń wodnoprawnych, jeśli dany podmiot nie będzie spełniał warunków w nich określonych. Ustawa przewiduje też wysokie kary finansowe za wykroczenia związane z gospodarką wodną z obecnego poziomu 500 zł do przedziału od 1000 zł do 7500 zł.
Wprowadzone zostaną również kary administracyjne w wysokości od 5000 zł do 1 mln zł, m.in. za zaniedbania w obszarze gospodarki wodnej zagrażające życiu lub zdrowiu ludzi i bezpieczeństwu środowiska - podano. (jmk)
Foto: Polsat News // PAP/Wojciech Olkuśnik
Źródło: Businessinsider.com.pl