Rok 2020 będziemy długo wspominać zwłaszcza w kontekście wybuchu epidemii COVID-19, której skutki w wielu wymiarach odczuł – i nadal odczuwa - cały świat. To czas, który sprzyja refleksji, podsumowaniom, wnioskom i prognozom. Nasza analiza za serwisami Newseria.pl oraz biznesmysli.pl.
Gospodarka
Odbudowa poziomu produkcji zajmie 2-3 lata
Największe zaskoczenie w 2020 roku stanowił nie tyle sam wybuch pandemii, co raczej skala zakłóceń w gospodarce i podjętych przez rządy działań. Szybko podjęto czynności ograniczające rozprzestrzenianie się zarazy, głównie po to, by kupić czas niezbędny dla przygotowania służby zdrowia i opracowania szczepionki. Ale to miało bezpośredni efekt gospodarczy, bo prowadziło do 10-20 proc. spadku PKB w kwartale objętym lockdownem. Jeśli nie miało dojść do prawdziwej katastrofy, rządy musiały wesprzeć gospodarkę. A to pozwoliło na uniknięcie gwałtownego wzrostu bezrobocia i masowych bankructw firm, ale za cenę gigantycznego wzrostu zadłużenia państw.
Na krótką metę największe wyzwanie dla biznesu stanowiła oczywiście ochrona firm przed bankructwem, z wykorzystaniem wsparcia ze strony państwa. W nieco dłuższym okresie chodziło o dość trwałe dostosowanie do sytuacji, co niestety wiąże się z redukcją zatrudnienia. Najważniejsze są jednak zmiany długookresowe. Kryzys i towarzysząca mu recesja to najpierw silny spadek produkcji, a potem odbicie i rozwój w tych firmach, które będą umiały aktywnie włączyć się do 4 rewolucji przemysłowej. I regres w tych, które nie będą umiały.
Mijający rok to w światowej gospodarce średni spadek PKB o ok. 5 proc, a w krajach rozwiniętych bliżej 10 proc. W przyszłym roku powinno już być lepiej, być może od połowy roku powróci wzrost, ale odbudowa poziomu produkcji zajmie co najmniej 2-3 lata.
Technologie
W obliczu stresu staliśmy się elastyczni
W okresie pandemii mocno zyskały firmy, które zajmują się zapewnianiem transferu danych, ale i dostawcy narzędzi, służących do organizowania pracy i komunikacji zdalnej. Zyskały także serwisy streamingowe i dostawcy usług e-learningowych. Zostaliśmy w domach, gdzie potrzebujemy rozrywki (filmy, gry), a wymóg pracy i edukacji zdalnej przyczynił się do zwiększenia zapotrzebowania na transmisję danych. Sytuacja objawiła elastyczność, której do tej pory nie byliśmy świadomi: opanowaliśmy konieczne do pracy i nauki umiejętności w ciągu kilkunastu tygodni.
Lockdown i pandemia przyczyniły się też do rozwoju sztucznej inteligencji, na przykład w obszarze farmakologii. Pozytywnym zaskoczeniem jest też e-commerce, który bardzo szybko i dobrze dostosował się do nowych realiów. W czasach, w których wiele łańcuchów dostaw uległo przerwaniu i powinniśmy spodziewać się opóźnień, okazało się jednak, że zakupy w internecie mogą być efektywne, sprawne i bezproblemowe i jeszcze szybsze.
W 2021 też będziemy w stanie żyć, pracować i uczyć się online, ale powinniśmy być świadomi ryzyka z tym związanego: nadmierna konsumpcja treści może prowadzić do cyfrowego uzależnienia, a głębokie „zanurzenie się” w świecie technologicznym – sprzyjać przeciążeniu informacyjnemu. Ponadto większa aktywność w internecie pozostawia za użytkownikami cyfrowy ślad. Jest to z jednej strony systemy rekomendacyjne mogą jeszcze lepiej personalizować ofertę nowych produktów, ale z drugiej – zagrożeniem może być generowanie nowych potrzeb, którym trudno będzie się oprzeć.
Społeczeństwo
W 2021 roku będziemy potrzebować refleksji, pokory i równowagi
U podłoża wielu kryzysów leży zawsze nierównowaga. Przy głębokich kryzysach czy przy katastrofach staje się ona totalna. Powinniśmy dążyć do jej przywrócenia, a do tego potrzebna jest refleksja, a nie bezkrytyczna wiara, że wszystko samoistnie wróci do normy. Jeśli chcemy się rozwijać, to tylko w sposób zrównoważony, a na zjawiska nieprzewidziane reagować z pełną pokorą. W 2021 roku i kolejnych latach będziemy potrzebowali tej pokory i równowagi w każdym aspekcie: społecznym, naukowym, ekonomicznym, a nawet mentalnym i emocjonalnym.
M.S.
Źródło: Newseria/biznes.pl
Zdjęcie: Ceo.com.pl