Woda w butelce, coca-cola i wódka. Co łączy te trzy produkty? Taka sama stawka VAT, która wynosi 23 proc. Natomiast różnego rodzaju napoje, z dodatkiem 20 proc. soku jabłkowego, są opodatkowane niższą 5 proc. stawką VAT. Chodzi również o takie towary jak napoje owocowe, niektóre energetyki i piwo bezalkoholowe. Zdaniem ekspertów zmiany w opodatkowaniu wody można wprowadzić przy okazji deregulacji. Co na to Ministerstwo Finansów? - napisano w informacji serwisu Businessinsider.com.pl
Woda w butelkach (niegazowana lub gazowana) jest obecnie opodatkowana 23 proc. stawką VAT, woda z kranu — 8 proc., a wiele napojów z dodatkiem co najmniej 20 proc. soku — 5 proc. stawką preferencyjną. Gdzie tu sens i logika? Producenci wody mówią o dyskryminacji. Eksperci dziwią się, że fiskus nie promuje wody butelkowanej, opodatkowując ją wyższą stawką niż napoje z dodatkiem soków.
— Nikt nie broni ustawodawcy preferencyjnie opodatkowywać i różnicować stawek VAT na napoje, jeżeli uważa to za zasadne, a taka interwencja ma na celu ochronę interesu publicznego, ale dlaczego zdrowa naturalna woda mineralna butelkowana, bez żadnych dodatków, w tym cukru, jest opodatkowana dużo wyższą, podstawową stawką VAT? Nie ma na to słów – mówił Jakub Miszułowicz, business insights manager z Grupy Nałęczów Zdrój.
— Na pewno są argumenty społeczne i zdrowotne, by stosować stawkę obniżoną do wody butelkowanej — jest bowiem zdrowsza niż soki — przekonywał Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy i partnera w KNDP.
Woda butelkowana jest opodatkowana stawką 23 proc. VAT, ale woda wodociągowa stawką 8 proc. VAT. Skąd różnica? Jak tłumaczy Andrzej Nikończyk, woda z kranu nie jest dostawą towaru, ale usługą rozprowadzania wody (usługi związane z uzdatnianiem i dostarczaniem wody za pośrednictwem sieci wodociągowych). Poza tym chodzi o to, że woda butelkowana i ta z wodociągu nie zaspokaja tej samej potrzeby konsumentów.
— Woda dostarczana za pomocą wodociągów ma, chociażby szersze zastosowanie (np. pranie, podlewanie roślin). Woda ta różni się również pod względem jakościowym od wody butelkowanej. Z perspektywy przeciętnego konsumenta te różnice wydają się istotne. W mojej ocenie istnieją zatem powody dla zróżnicowania stawek podatku VAT w tym zakresie – mówiła Urszula Gryń, doradca podatkowy w Kancelarii LTCA.
W praktyce jednak nie ma przeszkód prawnych, aby wodę butelkowaną objąć 5 proc. stawką VAT. Jak mówią zgodnie doradcy podatkowi, dyrektywa VAT pozwala stosować stawki obniżone (np. 5 proc.) na dostawę wody i środki spożywcze, w tym napoje, ale z wyłączeniem napojów alkoholowych (pkt 1 i 2 załącznika nr III do dyrektywy 2006/112/WE).
— Ciężko znaleźć uzasadnienie dla rozróżnienia stawki VAT na wodę butelkowaną i pozostałe napoje, w szczególności owocowe i warzywne (o zawartości co najmniej 20 proc. soku owocowego lub warzywnego), czy też wód smakowych. Promowanie spożycia wód spośród pozostałych napojów powinno być priorytetem – zaznaczyła Urszula Gryń.
Jak tłumaczył Jakub Miszułowicz, stawką 5 proc. opodatkowane są obecnie takie napoje jak: herbaty mrożone, napoje owocowe, w tym produkty słodzone określane z języka angielskiego jako "water", niektóre energetyki, a nawet piwo bezalkoholowe oraz liczne inne bezalkoholowe wersje popularnych napojów alkoholowych - zaznaczono.
W każdym z nich jest dodatek 20 proc. soku owocowego, najczęściej soku jabłkowego, co powoduje, że produkty te wpadają w niższą stawkę VAT. Zauważa, że dzisiaj wiele napojów ma dostosowany skład w taki sposób, by być beneficjentem tego rozwiązania. Wyjątek więc stał się regułą. Tymczasem naturalna woda mineralna – jeden z nielicznych nieprzetworzonych produktów na półkach, pozbawiony cukru i objęty podstawową stawką VAT – staje się droższa, a przez to mniej dostępna dla konsumentów – stwierdzono dalej.
Wyższą, 23 proc. stawką VAT są opodatkowane napoje marek globalnych, które nie dodają soków i nie zmieniają swojej receptury (np. coca-cola), a także alkohole (to wynika wprost z dyrektywy) – napisano w wyjaśnieniu.
Producenci wody butelkowanej czują się jednak dyskryminowani. Tym bardziej że już w 2018 r., gdy trwały dyskusje o zmianie tzw. matrycy stawek VAT, różnego rodzaju podmioty naukowe również zwracały uwagę Ministerstwu Finansów, że woda w każdej postaci (a więc również butelkowana) powinna być opodatkowana możliwie jak najniższą stawką VAT.
— Dziś, po opublikowaniu w 2024 roku szeregu raportów — od Najwyższej Izby Kontroli po Narodowy Fundusz Zdrowia — nie mamy wątpliwości, że konieczne jest podjęcie działań w zakresie profilaktyki nadwagi i otyłości — mówi Jakub Miszułowicz. Z kontroli NIK wynika, że najczęściej współwystępującymi z otyłością chorobami są nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2 oraz niedoczynność tarczycy. Z kolei raport NFZ prognozuje, że w 2035 roku ponad 35 proc. dorosłych mężczyzn i ponad 25 proc. dorosłych kobiet w Polsce będzie zmagać się z otyłością. — W raporcie podkreślono również, że problem ten wśród dzieci i młodzieży będzie się pogłębiać z roku na rok. W związku z tym zasadne wydaje się pytanie, czy obecna matryca VAT rzeczywiście wspiera realizację prozdrowotnej polityki fiskalnej w tym zakresie? – mówił Miszułowicz.
Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania Business Insidera wyjaśniło, że napoje, w tym woda butelkowana, opodatkowane są co do zasady stawką podstawową (23 proc.). "W drodze wyjątku obniżoną do 5 proc. stawkę VAT stosuje się między innymi do napojów mlecznych, napojów roślinnych, określonych napojów owocowych i warzywnych (o zawartości co najmniej 20 proc. soku owocowego lub warzywnego), czy preparatów i napojów mlecznych dla niemowląt i dzieci. Ponadto woda dostarczana za pośrednictwem sieci wodociągowych, cysternami lub innymi środkami transportu opodatkowana jest obniżoną stawką VAT w wysokości 8 proc. Selektywne stosowanie obniżonej stawki VAT jest spójne z zasadą stosowania jej jako wyjątek od reguły stosowania stawki podstawowej VAT." - napisano.
Ministerstwo Finansów wskazało dalej, że "zarzut dyskryminacji w zakresie różnego traktowania na gruncie VAT napojów zgłoszony do Ministerstwa Finansów przez branżę dotyczył stosowania różnych stawek VAT w odniesieniu do napojów zawierających w swoim składzie co najmniej 20 proc. soku owocowego lub warzywnego oraz tzw. wód smakowych (czy aromatyzowanych). W opinii Ministerstwa Finansów różnice między ww. produktami (w zakresie składu, smaku czy wpływu na zdrowie człowieka – zawartość witamin czy składników mineralnych) uzasadniają stosowanie różnych stawek VAT." - podano dalej
Ministerstwo Finansów dodało na koniec, że "obecnie nie są prowadzone prace nad ewentualną zmianą wysokości opodatkowania VAT na wodę butelkowaną." - czytamy
Zdaniem Andrzeja Nikończyka, są argumenty, by zwiększyć spożycie wody i promować ją niższą stawką VAT. Ekspert zwraca uwagę, że woda prawdopodobnie daje duże wpływy podatkowe do budżetu państwa, patrząc na cenę wody z kranu za 1000 litrów i ceny wody butelkowanej. W tym może tkwić istota problemu i opór resortu finansów przed zmianą stawki – wskazano w podsumowaniu. (jmk)
Foto: Pixabay.com
Źródło: Businessinsider.com.pl
Portal internetowy ForumBiznesu.pl
Portal internetowy ForumBiznesu.pl