Wysokie ceny dóbr podstawowych, rosnące koszty życia czy najwyższe w Unii Europejskiej oprocentowanie kredytów hipotecznych, które w Polsce spłaca około 4 miliony osób, znacząco obciążają domowe budżety. Mimo tego, okazuje się, że jesteśmy jednym z najbardziej terminowych społeczeństw na Europie – ponad 70% z nas opłaca rachunki bez opóźnień, a ponad 80% deklaruje, że czuje się pewnie, jeśli chodzi o zdolność do regularnego opłacania wszystkich rachunków. To znacznie większa liczba, niż średnia europejska, która wynosi 74%.
Ostatnie lata przyniosły istotne wyzwania ekonomiczne w całej Europie, a Polska nie stanowi tu wyjątku. GUS potwierdził, że inflacja wzrosła w październiku do 5%, co oznacza, że była najwyższa od początku tego roku. Jej wzrost był głównie efektem częściowego odmrożenia cen prądu, gazu i energii cieplnej. W mniejszym stopniu wpłynął na to także wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych. Taki stan rzeczy stanowi kluczowe wyzwanie dla Polaków, którzy nie regulują swoich zobowiązań w terminie – aż 3/4 badanych wskazało wysokie ceny jako główną przyczynę trudności – wynika z raportu Intrum European Consumer Payment Report 2024. - Pomimo tego, aż 82% ankietowanych Polaków deklaruje, że czuje się pewnie, jeśli chodzi o zdolność do regularnego opłacania wszystkich rachunków, podczas gdy w Europie wskaźnik ten wynosi 74%. Lepiej od nas wypadają tylko Hiszpanie, z wynikiem 89%, a Włosi, Irlandczycy czy Niemcy plasują się za nami – mówi Anna Hyżyk, ekspertka Intrum.
Do poprawy stabilności finansowej wielu rodzin mogą przyczyniać się coraz wyższe wypłaty. Między lipcem 2023 a 2024 roku minimalna pensja wzrosła o 600 zł brutto. Według GUS, we wrześniu 2024 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie tylko w sektorze przedsiębiorstw – obejmującym firmy działające w produkcji i usługach –zwiększyło się o 10% w porównaniu do roku poprzedniego, osiągając 8140,98 zł brutto. Mimo wyzwań związanych z rosnącymi kosztami, wyższe dochody dają Polakom większe możliwości pokrywania codziennych wydatków.
Ostrożność wobec kredytów
- Ponadto, zauważalne jest to, że staramy się unikać nadmiernego zadłużania się, by opłacić rachunki. Według raportu ECPR, jedynie 1/5 z nas musiała korzystać z dodatkowych środków, takich jak pożyczki czy karty kredytowe, by uregulować swoje zobowiązania – to znacznie mniej niż europejska średnia wynosząca 37% – tłumaczy Anna Hyżyk. Co więcej, dane za II kwartał 2024 roku pokazują, że karty kredytowe nie cieszą się w Polsce dużą popularnością – zaledwie 5% transakcji realizowanych jest przy ich użyciu, podczas gdy np. tuż za naszą zachodnią granicą jest to 15%. Polacy w większym stopniu polegają na bieżących przychodach, co świadczy o ich ostrożnym podejściu do zarządzania finansami i umiejętności dostosowywania się do zmieniających się warunków ekonomicznych.
Wyjątek, nie reguła
Nieopłacanie rachunków to dla zdecydowanej większości Polaków sytuacja incydentalna – aż 83% respondentów wskazuje, że takie zdarzenie jest dla nich wyjątkiem od reguły, a nie stałą praktyką. Jednocześnie 75% Polaków uważa, że w dobie powszechnej dostępności płatności online trudno znaleźć usprawiedliwienie dla pominięcia terminu opłaty. Rosnąca popularność cyfrowych rozwiązań płatniczych, które pozwalają na szybkie i wygodne regulowanie zobowiązań, dodatkowo wspiera tę odpowiedzialną postawę. Dla wielu osób takie narzędzia stają się nie tylko ułatwieniem w codziennym zarządzaniu finansami, ale także sposobem na unikanie opóźnień, które mogłyby skutkować naliczaniem odsetek, a w konsekwencji negatywnie wpływać na ich sytuację materialną.
- Ciekawym wnioskiem z raportu jest fakt, że aż 62% Polaków, którzy nie opłacili rachunków w terminie, wskazuje zapominalskość jako główną przyczynę tego opóźnienia. To najwyższy odsetek w Europie, gdzie średnia wynosi 40%. Jedynie 19% z nas nie miało wystarczających środków na uregulowanie płatności, co jest wynikiem dwukrotnie niższym niż rok temu. Może to oznaczać, że trudności w regulowaniu zobowiązań częściej wynikają z kwestii organizacyjnych, a niekoniecznie z braku środków, co jest optymistycznym sygnałem dotyczącym stabilności finansowej polskich rodzin – podsumowuje ekspertka Intrum.
Foto: Pixabay
Źródło: Wyniki raportu Intrum European Consumer Payment Report 2024 / Lightscape sp. z o.o.