Art. 1481 Kodeksu pracy pozwala na zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni lub 16 godzin. Jakie trzy warunki muszą zostać spełnione, aby pracownik mógł wziąć wolne od pracy? Jednym z nich jest pilna sprawa rodzinna – podał serwis Gazetaprawna.pl
— Zwolnienie od pracy na 2 dni z powodu pilnej sprawy rodzinnej
— Zwolnienie od pracy – 3 warunki
— Zwolnienie w pilnych sprawach rodzinnych - ile jest płatne?
Nowym przepisem w Kodeksie pracy jest art. 1481. Stanowi on podstawę prawną dla 2 dni albo 16 godzin zwolnienia od pracy w pilnych sprawach rodzinnych. To wymiar roczny. Niewykorzystany nie przechodzi na kolejny rok kalendarzowym. Wraz z rozpoczęciem nowego roku, pracownik ponownie nabywa prawo do skorzystania z 2 dni albo 6 godzin zwolnienia od pracy.
Przy zatrudnieniu na niepełnym etacie 16 godzin zmniejsza się proporcjonalnie do wymiaru etatu, przy czym niepełną godziną zaokrągla się w górę. Dla przykładu pracownik zatrudniony na ½ etatu ma prawo do 2 dni albo 8 godzin zwolnienia, a osoba pracująca na ⅓ etatu ma prawo do 2 dni albo 6 godzin zwolnienia (zaokrąglone w górę 5,33 dnia) – wskazano w informacji.
Na to zwolnienie przyjęło się określenie „urlop z powodu siły wyższej” lub nawet „urlop siła wyższa”. Faktycznie jest to zwolnienie od pracy. Aby można było z niego skorzystać, muszą być spełnione 3 warunki. Jakie?
— Pilna sprawa rodzinna spowodowana chorobą lub wypadkiem
— Niezbędna natychmiastowa obecność pracownika
— Siłę wyższą należy interpretować w odniesieniu do konkretnego pracownika. Może być nią zdarzenie, które powoduje poważną awarię w domu pracownika albo wypadek członka rodziny, a sytuacje te wymagają natychmiastowej obecności pracownika. W celu skorzystania z tego uprawnienia pracownik składa wniosek do pracodawcy. Powinien to zrobić najpóźniej w dniu korzystania ze zwolnienia.
Zwolnienie w pilnych sprawach rodzinnych posiada jeden szkopuł – jest płatne tylko połowę wynagrodzenia. Ustalane jest ono jak za urlop wypoczynkowy. Korzystniej będzie więc dla pracownika wziąć zwolnienie lekarskie na opiekę na członka rodziny albo urlop na żądanie. Na zwolnieniu otrzymujemy 80% pensji, a na urlopie na żądanie 100% pensji. Pamiętajmy, że w trybie urlopu na żądanie można wziąć tylko 4 dni w roku i celem tego urlopu powinien być wypoczynek. Aby nie tracić dni urlopu wypoczynkowego (urlop na żądanie to dni urlopu wypoczynkowego wykorzystywane w trybie na żądanie), można skorzystać z nowej instytucji czyli zwolnienia od pracy w pilnych sprawach rodzinnych – wyjaśniono.
Art. 1481. [Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem] § 1. Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia .
§ 2. O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia od pracy, o którym mowa w § 1, decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym.
§ 3. Pracodawca jest obowiązany udzielić zwolnienia od pracy, o którym mowa w § 1, na wniosek zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.
§ 4. Zwolnienie od pracy, o którym mowa w § 1, udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.
§ 5. Przepis § 1 w zakresie zwolnienia od pracy udzielanego w wymiarze godzinowym stosuje się odpowiednio do pracownika, dla którego dobowa norma czasu pracy, wynikająca z odrębnych przepisów, jest niższa niż 8 godzin.
§ 6. Do pracownika, o którym mowa w § 1, stosuje się odpowiednio art. 1864.
Art. 1864 Kodeksu pracy traktuje o dopuszczeniu do pracy dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe – na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu na warunkach nie mniej korzystnych od tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z urlopu. Przepis ten stosuje się również do zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej – zaznaczono w treści.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2023, poz. 1465)
(jmk)
Foto: Proste to RODO //
Źródło: Gazetaprawna.pl