Rosnące koszty energii, surowców czy żywności to nie wszystko. Więcej trzeba też będzie oddać państwu. Blisko o 2,5 tys. zł w górę pójdą w całym 2023 r. składki ZUS. To podwyżka, jakiej w historii jeszcze nie było. Dotknie nawet 2 mln osób, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. W ich przypadku podwyżka zaboli podobnie jak inflacja.
Choć w ustawie budżetowej często skupiamy się na wydatkach, prognozowanym deficycie czy założeniach dotyczących inflacji, to jest jeszcze jeden element, który dotyczy milionów Polaków. Chodzi o prognozowane miesięczne wynagrodzenie – podał portal Businessinsider.com.pl
To w 2023 r. ma według resortu finansów wynieść 6 tys. 935 zł brutto miesięcznie. Czyli zdaniem rządzących właśnie tyle będzie w przyszłym roku zarabiał statystyczny Kowalski. Jak wskazał serwis, rzeczywistość jest znacznie bardziej bolesna.
To skokowy wzrost w porównaniu z 2022 r., gdy średnia wynosiła 5 tys. 922 zł. Podwyżka przekracza więc 1 tys. zł, czyli ok. 17 proc. – czytamy w informacji
Jednak dla Polaków ta kwota jest ważna z innego powodu. Służy ona bowiem do obliczania tzw. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Co to takiego? Każdy przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą doskonale to wie. Właśnie od podstawy wymiaru oblicza on składki, które co miesiąc musi płacić do ZUS – wyjaśnia serwis.
Skok prognozowanego wynagrodzenia oznacza również skok minimalnej wysokości składek na ubezpieczenia społeczne. Te są w Polsce obowiązkowe dla wszystkich przedsiębiorców, nie licząc tych początkujących, którzy przez pierwsze miesiące składek nie płacą wcale. Później przez dwa lata korzystają z preferencyjnego "małego ZUS-u" – czytamy dalej.
Warto też wspomnieć, że część najmniej zarabiających przedsiębiorców może korzystać z tzw. małego ZUS-u plus. Wtedy składki obliczają od swojego dochodu, ale mogą z tej preferencji skorzystać tylko przez trzy z pięciu lat – przypomina serwis.
Zdecydowana większość samozatrudnionych korzysta jednak ze zryczałtowanych składek, czyli tych, których wysokość zależy od prognozowanego wynagrodzenia - napisano.
Skoro średnia pensja w 2023 r. ma wynieść 6 tys. 935 zł, to podstawa wymiaru składek wyniesie 4 tys. 161 zł. Czemu? Przepisy mówią bowiem, że stanowi ona 60 proc. przewidywanego wynagrodzenia.
W tym roku podstawa wymiaru wynosiła 3 tys. 553 zł 20 gr (60 proc. z 5 tys. 922 zł). Składki natomiast wynoszą obecnie:
- emerytalna (19,52 proc.) — 693 zł 58 gr
- rentowa (8 proc.) — 284 zł 26 gr
- wypadkowa (1,67 proc.) — 59 zł 34 gr
- chorobowa (2,45 proc., nieobowiązkowa) — 87 zł 5 gr
- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy (2,45 proc.) — 87 zł 5 gr
Łącznie więc co miesiąc przedsiębiorca musi dziś wpłacać do ZUS 1 tys. 211 zł 28 gr. Lub mniej, jeśli nie chce płacić dobrowolnej składki chorobowej. Wtedy jednak nie ma szans na zasiłek z ZUS w przypadku choroby.
Jak będzie po podwyżkach? Podstawa wymiaru skokowo wzrośnie, więc składki będą wyglądały następująco:
- emerytalna (19,52 proc.) — 812 zł 23 gr
- rentowa (8 proc.) — 332 zł 88 gr
- wypadkowa (1,67 proc.) — 69 zł 49 gr
- chorobowa (2,45 proc., nieobowiązkowa) — 101 zł 94 gr
- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy (2,45 proc.) — 101 zł 94 gr
Łącznie więc składki wyniosą co miesiąc 1 tys. 418 zł 48 gr. To o ponad 200 zł i 17,1 proc. więcej niż do tej pory. W skali roku robi się to już blisko 2,5 tys. zł podwyżki – wylicza Businessinsider.com.pl.
A na tym nie koniec. Przypomniano bowiem, że w tym roku zmieniły się zasady opłacania składki zdrowotnej i nie można jej już opłacać w zryczałtowanej kwocie ani odliczać od podatku tak, jak miało to miejsce do końca 2021 r. Przynajmniej nie w przypadku opodatkowania zasadami ogólnymi – przypomniał portal.
Teraz wynosi ona 9 proc. od dochodu osiągniętego przez przedsiębiorcę. Do wspomnianej kwoty na ZUS (1 tys. 418 zł 48 gr) dochodzi również składka na NFZ, która np. przy dochodzie 10 tys. zł wyniesie 900 zł, a przy 5 tys. zł to będzie 450 zł. – wyliczył serwis.
Jak mówił w rozmowie Business Insider Polska Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich, 17,1 proc. to absolutnie rekordowa podwyżka składek ZUS w historii Polski.
Co prawda mieliśmy do czynienia z podwyżką 37-proc. w latach 1999-2000, ale wynikała ona tylko ze zmiany legislacyjnej i "ubruttowienia" podstawy wymiaru składek. Nie dotykała przedsiębiorców aż tak, jak ta dzisiejsza – napisano dalej.
Zdaniem Kozłowskiego podwyżka będzie bardzo bolesna dla wielu przedsiębiorców. — Szczególnie że są to koszty o charakterze stałym, niezależnym od wyników finansowych takiego mikroprzedsiębiorstwa — podkreślił ekspert.
I dodał, że nie zawsze można będzie skorzystać z "małego ZUS-u plus".
— Nie można stale korzystać z tego rozwiązania, poza tym bierze się w tym przypadku poziom dochodów i przychodów z całego poprzedniego roku. Jeśli więc w styczniu sytuacja takiej firmy się pogorszy, to ze zmianą sposobu obliczania składek trzeba czekać na zakończenie roku — tłumaczył ekonomista.
Rozmówca Business Insider Polska przypomniał, że Federacja Przedsiębiorców Polskich od 2019 r. apeluje o to, by zmienić sposób wyliczania składek na ZUS.
— Sposób ustalania wysokości składek budzi wątpliwości, bo oparty jest o wartość uśrednioną i na dodatek prognozowaną. Te prognozy mają to do siebie, że nie zawsze się sprawdzają — tłumaczył Kozłowski.
— Jeśli prognoza nie będzie trafna na dany rok, to trzeba ją jeszcze dodatkowo skorygować. To widzimy dziś, bo w podwyżkach na 2023 r. mamy też "ukrytą" korektę za 2022 r. Wtedy bowiem rząd nie doszacował średniego wynagrodzenia w ustawie budżetowej.
Właśnie dlatego FPP apeluje, by składki wyliczać na podstawie danych już zaistniałych, czyli np. danych GUS za IV kwartał poprzedzającego roku. — Wtedy ta zmienność będzie mniejsza i udałoby się uniknąć tak skokowych podwyżek — spuentował Łukasz Kozłowski. (jmk)
Foto: Rzeczpospolita
Źródło: Businessinsider.com.pl