Ponad 200 celnie diagnozujących dzisiejszą rzeczywistość sesji, kilkadziesiąt wydarzeń towarzyszących, 1,3 tys. prelegentów i 18 tys. uczestników, z czego 13,5 stacjonarnych – trzy dni Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach przyniosły diagnozę wyzwań naszych czasów .
Przedstawiciele międzynarodowych korporacji, dużego i średniego biznesu, spółek skarbu państwa, decydentów i administracji, instytucji unijnych i pozarządowych, nauki i mediów wspólnie poszukiwali odpowiedzi na pytanie, jak skutecznie prowadzić politykę gospodarczą w realiach wyzwań rozwojowych, globalnej niestabilności i geopolitycznych napięć. Dyskusje potwierdziły wyraźnie, że Europa stoi dziś przed koniecznością wzmacniania szeroko pojętego bezpieczeństwa: konkurencyjności i niezależności, zdolności obronnych oraz suwerenności energetycznej i technologicznej.
– Razem dla bezpiecznej przyszłości, hasło tegorocznej edycji, jest odbiciem wspólnotowego myślenia przyświecającego kongresowi, a jednocześnie nawiązuje do polskiej prezydencji w Radzie UE. W całej agendzie znajdują się odwołania do bezpieczeństwa, do tego, od czego ono zależy i z czym się bezpośrednio wiąże: do silnej, konkurencyjnej gospodarki oraz zintegrowanej, zdecydowanej w swoich działaniach Europy – powiedział Wojciech Kuśpik, prezes Grupy PTWP, inicjator i organizator Europejskiego Kongresu Gospodarczego.
Prezydent Katowic, Marcin Krupa, zwrócił uwagę, że na Europejskim Kongresie Gospodarczym zgromadzili się ludzie, którzy najlepiej wiedzą, co zrobić, by polska i europejska gospodarka były silne i konkurencyjne: – To wy będziecie nam wskazywali, co robić, by dla dobra wspólnego prowadzić nasze miasta, nasze województwa, kraj i całą Europę..
Nie ma bezpieczeństwa bez silnej i odpornej gospodarki
Wstępem do tegorocznych kongresowych dyskusji i syntezą tegorocznej tematyki była debata inauguracyjna pod hasłem „Bezpieczeństwo i gospodarka”. Przez trzy dni eksperci i ekspertki mówili o globalnej niestabilności, zmieniającym się układzie sojuszy i rosnącej rywalizacji o zasoby, która wymusza redefinicję strategii gospodarczej na poziomie zarówno krajowym, jak i unijnym.
O bezpieczeństwie energetycznym mówiła Marzena Czarnecka, minister przemysłu. Zapewniła o niezagrożonym kalendarzu realizacji polskiego projektu atomowego – pierwszej elektrowni jądrowej. – Składam deklarację: wylejemy beton pod polską elektrownię atomową w 2028 r. Pierwszy prąd popłynie w 2036 r. – zapowiedziała. – Skoro odchodzimy od paliw kopalnych i inwestujemy w źródła odnawialne, to atom jest koniecznością, ale także szansą. Odchodząc od węgla, zbliżamy się do atomu. To droga dla Polski – argumentowała.
– Czysta energetyka daje nam bezpieczeństwo, niezależność, stabilne ceny energii i wspiera rozwój gospodarki – przekonywał Rt Hon Lord Hunt, minister stanu ds. bezpieczeństwa energetycznego i neutralności klimatycznej Wielkiej Brytanii, dzieląc się brytyjskim doświadczeniem z transformacji podporządkowanej bezpieczeństwu.
Z kolei Lukas Savickas, minister gospodarki i innowacji Litwy, położył nacisk na wsparcie biznesu w toku energetycznej przemiany. – Musimy wykorzystać nasz potencjał dla przyszłego rozwoju, by „pojechać po autostradzie” w kierunku inwestycji – przekonywał. Zadeklarował uproszczenie regulacji, by skrócić czas dochodzenia do gotowości inwestycyjnej – szczególnie w odniesieniu do inwestycji wskazanych jako strategiczne, decydujące o odporności gospodarki na niestabilność otoczenia. Nawiązał przy tym w pozytywnym tonie do polskiej prezydencji w Radzie UE, przypominając, że deregulacja to jeden z europejskich i polskich priorytetów.
O efektach polskiego przywództwa mówiła Magdalena Sobkowiak-Czarnecka, podsekretarz stanu w pionie ds. Unii Europejskiej w kancelarii prezesa Rady Ministrów. – Nie ma bezpieczeństwa bez konkurencyjności, a ta jest możliwa, gdy biznes rozwija się nieograniczany nadmiernymi regulacjami – podkreśliła, zwracając uwagę na znaczenie porozumienia europejskich liderów co do ważności i sposobu redukcji oraz upraszczania regulacji krępujących biznes, podnoszących koszty działalności gospodarczej, obniżających konkurencyjność.
Trzy różne ujęcia tego, co z punktu widzenia biznesu oznacza w praktyce bezpieczeństwo gospodarcze, zaprezentowali w trakcie inauguracji EEC Michał Sołowow, przemysłowiec i inwestor, Kenneth Campbell, prezes telekomunikacyjnego potentata firmy Play (Grupa iliad) oraz Rafał Modrzewski, współzałożyciel ICEYE, polsko-fińskiego producenta systemów satelitarnych.
Kenneth Campbell opisał sposoby zapewnienia odporności infrastruktury telekomunikacyjnej na stałe akty cyberagersji. Nawiązał też do ofensywy deregulacyjnej. Jego zdaniem uproszczenie podejścia do inwestowania w infrastrukturę może realnie przyczynić się do jej stanu i bezpieczeństwa. Michał Sołowow przekonywał o ważnej dla bezpieczeństwa roli konkurencyjności własnej produkcji przemysłowej. – Jeśli europejscy wytwórcy ponoszą ciężar regulacji związanych z polityką klimatyczną, a importerzy i eksporterzy do Europy są od tych obciążeń wolni, to zakłóca to głęboko konkurencyjność i wolny rynek – stwierdził.
Wokół atomu i Białej Księgi Transformacji
W ramach tegorocznego kongresu Ministerstwo Przemysłu zorganizowało konferencję „Bezpieczeństwo energetyczne a transformacja regionu”. W cyklu trzech debat wzięli udział przedstawiciele polskiego rządu i ministrowie z innych europejskich krajów. Wiceminister przemysłu Wojciech Wrochna zapowiedział podpisanie umowy pomostowej z amerykańskimi firmami w sprawie dalszej realizacji projektu jądrowego. Faktycznie ta umowa została podpisana w poniedziałek 28.04. Pierwsza polska elektrownia jądrowa ma powstać w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino na Pomorzu.
Podczas konferencji Ministerstwa Przemysłu zaprezentowano założenia Białej Księgi Transformacji, przygotowywanej we współpracy z Bankiem Światowym. Dokument składa się z trzech części: zagospodarowanie terenów pogórniczych, wsparcia dla osób, których dotyczy transformacja, a także zarządzania procesem transformacji. – Zakładamy, że do końca czerwca pojawi się czysty tekst do konsultacji, bo chcielibyśmy, żeby włączyły się w to wszystkie strony, zarówno biznes, jak i strona społeczna. Chcę, żeby to był początek dalszego etapu prac – zapowiedziała Marzena Czarnecka, minister przemysłu.
Patriotyzm gospodarczy priorytetem
Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, wystąpił w ramach EEC Talks, sceny otwartej, na której odbywały się rozmowy z gośćmi: znanymi ekonomistami, politykami, dyplomatami, osobowościami świata biznesu, kultury i życia społecznego. Przekonywał, że bieżące zawirowania na arenie międzynarodowej – głównie między Chinami i Stanami Zjednoczonymi – destabilizują również rynek europejski. – Z tego wynika jedna rzecz, że zarządzanie gospodarką i nasze podejście do gospodarki w Europie wymaga sporej korekty – mówił. – Jestem absolutnie przekonany, że w tej nowej sytuacji Polska musi zadbać o swoje własne interesy, a nie czekać, aż z tego kurzu i pyłu wyłoni się zupełnie nowy światowy porządek. Patriotyzm gospodarczy to właśnie odpowiedź na to, co się dzieje – argumentował.
Deregulacja siłą napędową gospodarki
Podczas kongresu analizowano, jak w nowych warunkach budować trwałe modele współpracy międzynarodowej i wzmacniać odporność gospodarek. Zdaniem uczestników kongresu, w niestabilnym otoczeniu geopolitycznym Europa musi jednocześnie dbać o swoją spójność wewnętrzną i zdolność do globalnej współpracy gospodarczej, zwłaszcza w kontekście odbudowy Ukrainy i dostępu do surowców.
Pojawiały się także głosy, że Europa musi wypracować nową strategię rozwoju gospodarczego, aby konkurować z Chinami i Stanami Zjednoczonymi. Unia Europejska wolniej i słabiej dostosowuje się do wymogów, które wynikają z globalizacji.
Infrastruktura technologiczna pod lupą
Cyfryzacja, sztuczna inteligencja i nowe technologie przekształcają europejską gospodarkę, tworząc zarówno szanse, jak i zagrożenia. Uczestnicy kongresu rozważali, w jaki sposób wspierać rozwój innowacyjnych rozwiązań przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa danych i stabilności cyberprzestrzeni. Dyskutowano o konieczności harmonizacji regulacji, inwestycji w technologie przyszłości oraz budowania silnych ekosystemów dla startupów i firm technologicznych, które będą zdolne konkurować na globalnym rynku. Nie brakowało głosów o potrzebie minimalizacji ryzyka związanego z bezpieczeństwem danych i cyberprzestrzeni. Eksperci zwracali uwagę, że kluczową rolę w cyfrowej transformacji odgrywają nie tylko inwestycje w infrastrukturę, ale i budowa zaufania społecznego wobec nowych rozwiązań technologicznych.
Wyzwania związane z cyfrową transformacją państwa i społeczeństwa znalazły się w centrum wystąpienia wicepremiera i ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, które otworzyło debatę „Digitalizacja, technologie, regulacje”. – Cyfrowa suwerenność nie zaczyna się od państwa, lecz od obywatela – powiedział wicepremier. Podkreślił także, że fundamentami cyfrowej suwerenności nie są wyłącznie infrastruktura czy instytucje, lecz są nim świadomość i kompetencje obywateli. – Nie potrafimy jeszcze „czytać” technologii, która wkroczyła do naszego życia. Nie jesteśmy w stanie wyobrazić sobie, jak ogromny wpływ może mieć na nas urządzenie, którego używamy każdego dnia – i bez którego prawdopodobnie nie potrafilibyśmy już funkcjonować – zwracał uwagę. Minister Gawkowski alarmował, że „tylko 20 proc. z nas podstawowe kompetencje cyfrowe i rozumie, z czego korzysta”, a „pozostałe 80 proc. używa narzędzi cyfrowych niemal bez świadomości ich działania, funkcji i ryzyka”.
Innowacje i rozwój
Wiele razy podczas kongresowych debat i spotkań do głosu dochodziły innowacje, nowe technologie, ambitne projekty i rozwojowe dla polskiego biznesu porozumienia. 
Podczas EKG premierę miał nowy pojazd elektryczny Ultre 4 Cargo projektu zespołu Oskara Zięty –projektanta, architekta, twórcy technologii FiDU. W drugim dniu kongresu przedstawiciele Katowic i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego podpisali list intencyjny z firmą ICEYE, światowego lidera w dziedzinie danych satelitarnych, który współpracuje m.in. z NATO. Na mocy podpisanego dokumentu firma otworzy w Katowicach, na terenie dawnej kopalni „Wieczorek”, swoje biuro w ramach hubu gamingowo-technologicznego, który ma wspierać branże gier, sztucznej inteligencji i nowoczesnych technologii kosmicznych.
Kongres oddaje pole również naukowcom i stwarza okazję do współpracy nauki z biznesem. Akademia Górniczo-Hutnicza promowała otwarcie nowego wydziału, który będzie przygotowywał do pracy w sektorze kosmicznym.
Europejski Kongres Gospodarczy odbył się w terminie 23-25 kwietnia 2025 r., w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach oraz w Spodku.
Źródło: Grupa PTWP – organizator EKG / inf. wł.
O EKG 2025 czytaj też tu>>>